Viêm họng, viêm amiđan, viêm phế quản, viêm phổi là những bệnh lý của đường hô hấp thường gặp ở bé dưới 5 tuổi. Biết cân đối dinh dưỡng, cách chăm sóc và theo dõi khi bé bệnh sẽ giúp cha mẹ tự tin hơn giúp con nhanh khỏi bệnh.
Viêm đường hô hấp ở trẻ dưới 5 tuổi
Bệnh chủ yếu do virus và vi khuẩn gây ra. Biểu hiện thường là sốt, sổ mũi, ho, nhợn ói, ói, đau họng, khó thở… Bệnh nhi có thể chỉ có 1 trong các triệu chứng trên, hoặc có cùng một lúc nhiều triệu chứng.
Viêm hô hấp ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và sinh hoạt của trẻ
Nếu bệnh do virus thì chỉ chăm sóc đúng và điều trị triệu chứng, 3 – 5 ngày sẽ tự khỏi. Kháng sinh chỉ được kê khi nguyên nhân là do vi khuẩn. Khi trẻ bị viêm hô hấp do vi khuẩn, cần tuân thủ nghiêm quy tắc dùng kháng sinh, thời gian từ 5-14 ngày.
Chăm sóc trẻ bị viêm đường hô hấp tại nhà
Trẻ bị sốt: khi trẻ sốt từ 38 độC trở lên có thể cho uống hạ sốt chứa paracetamol, liều dùng 10 – 15mg/1kg cân nặng. Nếu sốt dưới nhiệt độ này chỉ cần cho trẻ mặc quần áo thoáng, lau mát hạ sốt và uống nhiều nước. Nếu dùng thuốc hạ sốt rồi mà bé vẫn sốt cao, nên cho trẻ đi kiểm tra, tránh tình trạng co giật do sốt cao.
Trẻ sổ mũi, nghẹt mũi: nên lau mũi cho trẻ bằng khăn mềm, khô (tốt nhất là dùng khăn giấy mềm). Rửa mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý.
Trẻ ho: ho là dấu hiệu thông thường trong viêm đường hô hấp có thể do tình trạng tăng tiết đàm nhớt, tăng xuất tiết, hoặc do co thắt các cơ đường hô hấp. Vì vậy có thể giảm ho bằng các thảo dược tự chế, viên ngậm hoặc xịt họng keo ong, thuốc giảm ho thông thường… Song song cần cho trẻ uống nhiều nước và vỗ lưng thường xuyên giúp loãng đàm, long đàm, giảm ho cho trẻ.
Trẻ nôn ói: ói có thể do đặc đàm, cũng có thể do bệnh trở nặng. Vì vậy, nếu đang điều trị tích cực mà thấy trẻ ói nhiều, cho đi kiểm tra tình trạng.
Bé biếng ăn: biếng ăn khi bệnh viêm đường hô hấp có thể do nhiều nguyên nhân: ở giai đoạn ủ bệnh, bé có thể đã có tình trạng mệt mỏi biếng ăn. Khi bị bệnh, biếng ăn xảy ra do bé bị đau họng, nghẹt mũi, do sử dụng kháng sinh dài ngày làm rối loạn hệ khuẩn ruột.
Chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ bị viêm đường hô hấp
Dinh dưỡng là yếu tố rất quan trọng trong chữa trị và phòng ngừa viêm hô hấp ở trẻ. Dinh dưỡng không chỉ tăng cường đề kháng, giảm yếu tố tấn công tác động. Một số món ăn còn có thể chế biến thành bài thuốc chữa viêm đường hô hấp rất tốt.
Chuẩn bị cho trẻ ăn
Làm sạch mũi bằng cách hút sạch mũi cho trẻ, sau đó ngoáy khô mũi bằng tăm bông. Động tác này giúp mũi thông thoáng, khi ăn bé sẽ ít bị ói.
Chuẩn bị thức ăn cho trẻ: Đồ ăn cần phải được nấu mềm hơn và lỏng hơn một ít so với ngày thường, nhưng vẫn phải bảo đảm đủ 4 nhóm thực phẩm (bột, béo, đạm, rau).
Chuẩn bị khăn khô mềm để lau cho trẻ trong khi ăn. Không dùng khăn ướt, vì khi chạm vào đầu mũi nhiều lần sẽ gây lạnh và kích thích chảy mũi liên tục.
Thực phẩm cần ăn kiêng: các món ăn, thức uống lạnh; những thực phẩm khi ăn vào bé bị nổi mề đay (bé dị ứng với thực phẩm này).
Cho trẻ ăn
Cho trẻ ăn thức ăn ấm tốt hơn thức ăn lạnh (ăn lạnh có thể sẽ làm tình trạng viêm họng tiến triển nhiều hơn).
Nếu trẻ biếng ăn thì nên cho ăn ít hơn thường ngày, ăn nhiều bữa, ăn đồ lõng, mềm. Chú ý tận dụng những món ăn trẻ vẫn quen hàng ngày.
Trong lúc bệnh, trẻ rất dễ bị nhợn ói và có cảm giác ăn không ngon, vì vậy, nên đút chậm. Khi trẻ không chịu ăn nữa thì ngưng và cho ăn những món yêu thích (sữa chua, các loại bánh, phô mai…).
Trẻ ói: đây là nỗi lo của các bậc cha mẹ khi trẻ bệnh. Nếu chỉ ói 1 – 2 lần mỗi ngày và vẫn vui vẻ, chơi tốt, thì cho uống lại sữa ngay để không bị đói và sụt cân.
Khi bé có những triệu chứng sau là lúc trẻ phải đến khám tại bệnh viện: thở nhanh, sốt cao liên tục từ 3 – 5 ngày, ói nhiều làm trẻ không thể ăn hoặc uống được gì, có thể bác sĩ sẽ cho trẻ nhập viện.
Phòng ngừa bệnh viêm đường hô hấp
Bao gồm: tránh không để trẻ bị nhiễm lạnh đột ngột, tránh cho trẻ tiếp xúc với người bệnh. Những thành viên trong gia đình thường xuyên tiếp xúc với trẻ nếu có bệnh phải được điều trị ngay.
Hạn chế đưa trẻ đến nơi công cộng, đông người nhất là trong mùa dịch. Hạn chế các nơi nhiều bụi (khi ra đường nên mang khăn che mặt hoặc khẩu trang).
Hạn chế cho bé uống thức uống quá lạnh, khuyến khích bé uống nhiều nước, chăm sóc dinh dưỡng tốt để nâng cao sức đề kháng cho bé.
BS. NGUYỄN VĂN TÚ
Theo sức khỏe đời sống
